Afvallen

Vaak zien wij huisdieren die een beetje te zwaar zijn en ons advies krijgen om te gaan afvallen. Sommige van die dieren zijn een heleboel beetjes te zwaar. Hier proberen we een praktische handleiding te geven om daar bij te helpen.

Waarom het een probleem is

Dieren die last hebben van overgewicht, hebben een hoger risico op een aantal aandoeningen. Dat varieert van Diabetes tot Gewrichtsproblemen. Voorkomen is beter dan genezen!

Hoe zwaar is te zwaar

De meeste dierenartsen werken in Nederland met een BCS (body condition score) die van 1 tot 9 loopt. Daarbij is 5 (en een beetje 4) het ideale gewicht. Bij nummertje 1 heb je meer een levend skeletje, en bij 9 steken nog maar net de pootjes uit.

De WSAVA (World Small Animal Veterinary Association) heeft hier twee mooie plaatjes van laten maken:

Het valt misschien op dat we het niet hebben over kilogrammen overgewicht, maar een abstract nummertje. De reden hiervoor is dat er zo ontzettend veel verschil tussen rassen en individuen is, dat je onmogelijk een nuttige vuistregel kan geven. Wat we dus in de praktijk doen is kijken met de oogjes, en voelen met de handjes (want sommige dieren maken het erg lastig door een dikke vacht).

Te dik, wat te doen

Het makkelijke antwoord is natuurlijk “afvallen”. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De makkelijkste manier, en waarschijnlijk de meest efficiënte, is om er met uw dierenarts over te praten tijdens een consult. Dan worden de onderstaande zaken besproken:

Hormonale problemen

Hoewel erg zeldzaam, zijn er twee hormonale aandoeningen die afvallen lastig maken:

• Cushing’s disease (een overproductie van steroïden in het lichaam)
• Hypothyreoidie (een te lage productie van het schildklierhormoon)

Er zijn een paar zaken waar de dierenarts naar kijkt om in te schatten of dit mogelijk aan de hand is, en als hij/zij dat vermoedt kan er een gericht bloedonderzoek nodig zijn. Die kans is niet erg groot, maar het kan voorkomen.

Gewrichtsproblemen

Honden, maar zeker ook katten, kunnen last hebben van pijnlijke gewrichten. Bij katten is dit zelfs rond de 70% van alle katten!

Dieren zeggen niet zo snel “auwa” bij chronische pijn. Dus vaak is het enige wat de eigenaar merkt, dat de hond of kat veel slaapt. Iemand met veel ervaring (dus een dierenarts bijvoorbeeld) kan inschatten of de bespiering van de patiënt ook een beetje afgenomen is.

Bij katten kun je thuis ook alvast spieken door van boven op je kat te kijken: Zijn de heupen smaller dan de schouders, dan is er iets niet in orde.

Bewegen

Net als bij mensen, verbranden huisdieren energie (en dus vet) als ze bewegen. Klein nadeel is dat ze een stuk efficiënter bewegen dan mensen, en dus niet zo snel echt veel caloriën zullen verbranden van een wandeling. Maar toch is die wandeling zinvol! Tijdens een wandeling, en dat geldt ook voor mensen, moet je lichaam aanspraak maken op vetten (tenzij je toevallig tijdens het wandelen loopt te eten). Door die omschakeling, ook al is dat maar héél eventjes, worden er allemaal stofjes aangemaakt die de rest van de dag ook helpen met vet verbranden. Daarvoor is een half uurtje per dag wandelen al genoeg.

Bij katten is dat wat ingewikkelder. Maar dan kun je wandelen vervangen voor spelen. Dat is bij de ene kat makkelijker dan bij de andere, maar er is voor ieder wel iets te vinden. Zeker als je eerst hebt laten controleren of de “saaie kat” niet toevallig gewoon een “pijnlijke kat” is door een gewrichtsprobleem!

Elk pondje door het mondje

De uitspraak hierboven is te kort door de bocht. Natuurlijk is vetweefsel opgebouwd om overtollige energie op te slaan. Maar dat heeft in veel gevallen meer te maken met de manier van eten en bewegen, dan met de hoeveelheid eten.

Staat er bijvoorbeeld de hele dag eten klaar voor de hond of kat? Dan is dat misschien iets om te veranderen naar gezette maaltijden. Als een huisdier namelijk de hele dag een knabbeltje kan pakken als ze daar zin in hebben, zorgen ze de hele tijd dat hun lichaam geen vetten hoeven aan te spreken. Honger hebben, ook al is het maar heel eventjes en een klein beetje, is een signaal van je lichaam dat je op reserves draait. En dat is nou precies wat je bij afvallen probeert te doen.

Diëten eten

Pas als laatste stap kun je ook nog kijken naar voer wat minder caloriën bevat. Natuurlijk kun je dat ook helemaal in het begin doen, maar als je een ziekte hebt, niet beweegt, en verkeerde eetpatronen hebt, kun je diëten wat je wilt: dan wil het maar niet lukken. Ook voor het kiezen van een goed diëet adviseren we u met uw dierenarts te overleggen.